Nowy początek

Nowe miejsce. Nowy blog. Nowa era.

Dla niewtajemniczonych wyjaśnię :)

Po dwóch latach mieszkania w małej miejscowości na Shikoku ruszyłam na podbój stolicy ;-)

A więc nowe miasto, nowe mieszkanie, nowa okolica. Ciekawa jestem Tokio po tylu latach.

Założyłam nowy blog, bo nie mam już widoku na Wielki Most Seto ani na Morze Wewnętrzne. Teraz to właściwie tylko budynki, budynki, budynki... :(

Dla zainteresowanych wcześniejszym blogiem podaję link:
https://widoknasetonaikai.blogspot.com/

Można go znaleźć także na pasku z lewej strony.

A nowa era? Tak się złożyło, że początek mojego życia w Tokio i początek nowego blogu zbiegły się z początkiem nowej ery.

Era Reiwa rozpoczęła się dokładnie dzisiaj, 1 maja 2019 roku. Wczoraj skończyła się era Heisei, która trwała 30 lat i niecałe 4 miesiące. Od stycznia do kwietnia tego roku mieliśmy 31. rok Heisei, a od dzisiaj – 1. rok Reiwa.

O co chodzi z tymi erami? Są to okresy panowania cesarzy i według nich odlicza się czas w Japonii. Obecnie obowiązuje zasada: jeden cesarz – jedna era. Na ogół zmiana na tronie cesarskim następuje w wyniku śmerci panującego cesarza, ale tym razem, po raz pierwszy od 202 lat, cesarz abdykował – ze względu na zaawansowany wiek (w grudniu skończył 85 lat) i stan zdrowia.

Nazwę ery wybiera rząd z propozycji przedstawionych przez wytypowanych intelektualistów. Cesarz niestety nie ma na to żadnego wpływu. Nazwa Reiwa 令和 składa się z dwóch znaków kanji, które w całości tłumaczy się jako „piękna harmonia”. Nazwa ta została zaczerpnięta z japońskiej antologii poezji pt. „Man'yōshū” skompilowanej w VIII wieku. 

Nawiasem mówiąc, antologia ta została przetłumaczona na język polski przez wybitnego japonistę prof. Wiesława Kotańskiego i wydana w 1961 roku jako „Dzięsięć tysięcy liści. Antologia literatury japońskiej”. Drugie wydanie ukazało się w 2012 roku nakładem PWN.

Nowa era rozpoczęła się 1 maja, ale nazwa została ogłoszona już miesiąc wcześniej – 1 kwietnia. Sprawiła trochę kłopotu zagranicznym mediom i w ogóle obcokrajowcom, którzy mylnie interpretowali jej znaczenie. Pierwszy znak – 令 rei – ma kilka znaczeń (to nic nadzwyczajnego, znaki kanji tak mają), z których najbardziej znane/popularne to rozkaz, reguła. Drugi – 和 wa – to harmonia, pokój, spokój. I tak próbowano interpretować nazwę nowej ery jako rozkaz harmonii, reguła harmonii, rozkaz pokoju. Ale innym znaczeniem znaku rei 令 jest dobry, wspaniały, i to właśnie w tym znaczeniu pojawił się w antologii „Man'yōshū”. Na szczęście rząd dość szybko zorientował się, że niezbyt fortunna interpretacja poszła w świat i polecił ambasadorom przekazywanie poprawnego tłumaczenia.

W Japonii mówiąc o panującym cesarzu nie używa się jego imienia, nazywa się go po prostu cesarzem (tennō) lub używając różnych tytułów honorowych. Po śmierci cesarz otrzymuje imię epoki, w której panował. Na przykład, o cesarzu Hirohito (lata panowania 1926-1989) mówimy cesarz Shōwa (Shōwa tennō), o cesarzu Akihito, który właśnie abdykował, po jego śmierci będzie się mówiło cesarz Heisei (Heisei tennō). Nowy cesarz ma na imię Naruhito, a po śmierci będzie się o nim mówiło cesarz Reiwa.

Kalendarz gregoriański jest oczywiście znany i używany (od 1873 roku), ale np. w urzędach, na monetach, w kalendarzach stosuje się ery. Można się do tego przyzwyczaić, choć czasami ten system sprawia kłopot. Kiedy podajemy datę z zastosowaniem ery trzeba przed rokiem dopisać jej nazwę, żeby było wiadomo o który rok chodzi. Można podać pierwszy znak kanji lub pierwszą literę. Wyjaśnię na przykładzie daty 10 czerwca 1969 roku. Trwała wtedy era Shōwa (昭和). Poprawny zapis powinien wyglądać tak: 昭44.06.10 lub S44.06.10. Jeśli napiszemy po prostu 44.06.10, to można taką datę zinterpretować jako 10 czerwca 1944 roku i zrobi się 25 lat różnicy!

Trzeba jeszcze dodać, że pierwszy rok nowej ery rozpoczyna się z dniem intronizacji nowego cesarza, ale trwa tylko do końca grudnia, a nie przez 12 miesięcy. Tak więc pierwszy rok ery Reiwa potrwa od 1 maja do 31 grudnia 2019 roku. 

Kiedy już zdecydowano, że cesarz abdykuje i ustalono szczegóły zmiany na tronie cesarskim, modne się stało robienie czegoś po raz ostatni w epoce Heisei, czyli „ostatnie ... ery Heisei”. A to ostatnie zawody sportowe, a to ostatnia ceremonia pełnoletności, ostatnie programy telewizyjne, ostatnie powitanie nowego roku, ostatnia wycieczka, ostatnie hanami itp.

Z kolei 1 maja, czyli pierwszy dzień nowej ery też nie przejdzie bez echa. W Japonii trwa akurat długi weekend, a właściwie dłuuuugi weekend, bo aż 10-dniowy: od 27 kwietnia do 6 maja. Urzędy państwowe są zamknięte, ale postanowiono, że 1 maja niektóre urzędy miejskie otworzą specjalne okienka do przyjmowania wniosków małżeńskich, gdyż przewidziano, że będzie ogromne zainteresowanie. (W Japonii zawarcie małżeństwa jest łatwe: składamy w urzędzie miasta/dzielnicy wypełniony wniosek i już.)  Czytałam też, że któryś z urzędów przygotował specjalny pamiątkowy formularz wniosku z rysunkiem lokalnej maskotki w ślubnym stroju. Ile par wstąpi w związek małżeński 1 maja? Dowiemy się za jakiś czas, bo Japończycy bardzo lubią wszelkie statystyki, więc i te dany podadzą. Będę śledzić temat.
 
Ciekawa jestem, jaka będzie ta nowa era. Zobaczymy :) 

Pionowy zapis nazwy Reiwa.

Ustępująca para cesarska (cesarz Akihito i cesarzowa Michiko).

Następca tronu (Naruhito) z małżonką (Masako), czyli nowa para cesarska.

*Zdjęcia par cesarskich pochodzą ze strony internetowej Urzędu do Spraw Dworu Cesarskiego.